کتاب تله شادمانی

آب زلال و شفافی را در نظر بگیرید که در بستر یک رودخانه حرکت می‌کند، به سنگ‌های مختلف می‌خورد و مدام مسیرش را عوض می‌کند. این رود در اثر برخورد با سنگ‌ها متوقف نمی‌شود، از این برخورد، فرار نمی‌کند. همین گذرا بودن است که آن را شفاف و زیبا می‌کند. حال فرض کنید که این رود از ترس برخورد نکردن با سنگ‌ها، متوقف شود و یک جا بماند. چه اتفاقی میفتد؟ پس از مدتی به یک لجن‌زار تبدیل می‌شود.

از نگاه دکتر راس هریس، یکی از متخصصان درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، زندگی انسان دقیقاً شبیه همین رود است. اگر انسان بتواند با پذیرش مشکلات و سختی‌ها، به زندگی خود ادامه دهد و همچنان بهترین افکار و اعمال را انتخاب کند، زندگی او مثل این رود، زیبا و تحسین‌برانگیز می‌شود.

بسیاری از داستان‌ها به این شکل تمام می‌شود: «و بعد از آن به خوبی و خوشی در کنار یکدیگر زندگی کردند.» این پایان‌بندی در بسیاری از فیلم‌ها نیز دیده می‌شود. دلیل وجود این پایان‌بندی آن است که جامعه انسانی دوست دارد زندگی، سراسر تفریح و لذت باشد و از تلخی‌ها، سختی‌ها و احساسات منفی گریزان است.

شاید چنین تصوری، خیلی رؤیایی به نظر برسد، ولی خوشی و شادمانی دائمی، غیرواقع‌بینانه است و زندگی انسان، با سختی و رنج، عجین شده است. فرار از رنج‌ها و تلخکامی‌ها، ما را به‌سوی یک زندگی منفعل و بدون رشد سوق می‌دهد و امکان خودشکوفایی را از ما می‌گیرد. تله شادمانی، دقیقاً همان تمایل انسان به حفظ دائمی خوشی و شادمانی کنونی و فرار از احساسات منفی ناشی از زندگی است.